In 2024 is het 500 jaar geleden dat Martin Luther zijn collectie liederen schreef. Liederen uit 1524/25, die ook nu nog steeds gezongen worden, maar waarover door de eeuwen heen ook veel te doen is geweest.
In 1724/25 componeerde Johann Sebastian Bach zijn jaargang koraalcantates. En dat is niet toevallig precies 200 jaar na Luthers liederen in 1524/25, zoals uit recent wetenschappelijk onderzoek is gebleken. Deze samenvatting vertelt je het korte verhaal.
Alle reden dus om in 2024/25 deze twee bijzondere collecties religieus én cultureel erfgoed van respectievelijk 500 en 300 jaar oud opnieuw in het zonnetje te zetten. Daarom hopen wij alle liefhebbers te stimuleren tot een mooi projectjaar met ons project L500B300. Nieuwsgierig, of wil je meedoen? Neem contact met ons op.
De initiatiefnemers:
Ellen van der Sar,
Lydia Vroegindeweij
Luthers liederen
Martin Luther wilde in de tijd van de Reformatie de mensen helpen troost te vinden in het geloof. Niet iedereen kon zelf de Bijbel lezen, maar zijn liederen uit 1524/25 waren het medium om de leer te onthouden en door te geven.
Bekijk op de Kerkliedwiki een overzicht van de liederen van Luther en vertalingen daarvan in het Nederlands.
Bachs koraalcantates
Johann Sebastian Bach werkte net een jaar in Leipzig. Zijn tweede jaargang cantates uit 1724/25 draaide helemaal om kerkliederen. In een moderne muzikale vorm werden de oude liederen opnieuw uitgelegd.
In dit inleidende artikel Wat is een koraalcantate? lees je wat deze jaargang zo speciaal maakt.
Inspirerende geschiedenis
De oude liederen uit de tijd van Luther werden niet altijd meer goed begrepen 200 jaar later. Spannende discussies tussen de eerste hymnologen uit het begin van de 18e eeuw laten zien hoe de omgang met het kerklied was in de tijd van Bach. Bovendien werpen ze nieuw licht op de teksten en muziek van Bachs jaargang koraalcantates.
Cantate-kalender voor 2024-2025
Het is onze missie om alle Bachkoren en -orkesten zo goed mogelijk op weg te helpen om in 2024-2025 het dubbeljubileum te vieren. Om te beginnen met een uitwerkte kalender met de juiste data in het kerkelijk jaar. Je kunt de poster downloaden en zelf printen, liefst op A3-formaat.
Informatie per cantate
Per koraalcantate zetten we allerlei informatie, zoals luistervoorbeelden en resultaten van ons speurwerk bij elkaar. Aangevuld met specifieke externe links is dit een goede plek om meer te weten te komen over elk lied en de gelijknamige koraalcantate.
Hymnologische Dossiers
Wie zelf dieper wil graven in de Duitse bronnen uit de 18e eeuw kan zijn hart ophalen in onze hymnologische Dossiers. Hier vind je per koraalcantate de tekst van het lied en de uitleg van Johann Martin Schamelius naast de cantatetekst.
Activiteitenaanbod L500B300
Muzikale lezing
Over het ontstaan van Bachs koraalcantates maakten we een leuke en leerzame voorstelling ‘Het geheim van de Lieder-Freunde’. Paula Bär-Giese (sopraan/pianiste) en Lydia Vroegindeweij (spreker) nemen je mee naar 1724. Met een afwisselende mix van muziek, lezing en zingen met het publiek. Geschikt voor een algemeen publiek en te boeken tot mei 2025.
Zangmiddag
Tussen september 2024 en mei 2025 bieden we 10 zangmiddagen aan verspreid over het land. Een cadeau van de Stichting Kerkmuziek Netwerk met professionele kerkmusici en inleiders. Kerken die dit programma willen ontvangen kunnen zich aanmelden.
Workshop, close reading
Eén of meer cantates uitpluizen, voorbeelden beluisteren, teksten analyseren en bronmateriaal bekijken en bespreken. Daarvoor ontwikkelden we het concept ‘Lees & Beluister‘. Samen onderzoeken onder leiding van een workshopleider. Of zelfstandig met e-learning. We helpen je graag om een inspirerende workshop samen te stellen.
