Bladerend door oude gezangboeken en bladmuziek vind je allerlei kleine presentjes. Sterretjes en voetnoten in de teksten van de eerste hymnologen, die studie maakten van de oudste protestantse gezangen. Luthers erfgoed en dat van zijn tijdgenoten werd afgestoft, verduidelijkt en … door Bach omgezet in mooie koraalcantates, die ook in onze tijd nog kunnen helpen om het lied te blijven begrijpen. In deze adventskalender vind je elke dag zo’n presentje, een sterretje om je weg naar Kerst bij te lichten.
Nun komm, der Heiden Heiland
Lied
Liedtekst, strofe 2 en 3:
Nicht von Manns=Blut / noch vom Fleisch /
allein von dem heiligen *Geist
ist Gottes Wort worden ein Mensch /
und blüht ein Frucht Weibes=Fleisch.
Der Jungfraun Leib schwanger ward /
doch bleib Keuschheit rein bewahrt /
leucht herfür mach *Tugend schon /
GOtt da war in seinem Thron.
Martin Luther, 1524.
Commentaar
(*) Geist) durch dessen Würckung und Geheimnißreiche Uberschattung. Luc. 1/35.
(*) Tugend) die Tugend des Gehorsams, der Demuth, des Glaubens etc. Luc. 1/38.56. das Lat. virtutes bedeutet sonst auch Kräffte, Wunderthaten. Dahero verstehen einige die Wunder bey Christi Empfängniß, Geburt, Wachsthum.
[vertaling: (*) Geest) door zijn werking en mysterieuze overschaduwing. Luc. 1/35.
(*) Deugd) de deugd van gehoorzaamheid, nederigheid, geloof, enz. Luc. 1/38.56. Het Latijnse virtutes betekent ook krachten, wonderen. Vandaar dat sommigen de wonderen verstaan bij Christus’ ontvangenis, geboorte, groei.]
Johann Martin Schamelius, Evangelischer Lieder-Commentarius, 1724, p. 89.
Cantate
In Bachs tenor-aria van deze cantate vinden we de woorden uit het commentaar letterlijk terug in Geheimnis en bewundert/Wunder.
2. ARIA (T)
Bewundert, o Menschen, dies große Geheimnis:
Der höchste Beherrscher erscheinet der Welt.
Hier werden die Schätze des Himmels entdecket,
Hier wird uns ein göttliches Manna bestellt,
O Wunder! die Keuschheit wird gar nicht beflecket.
Nun komm, der Heiden Heiland (BWV 62)
Meer sterretjes bekijken? Volg de dagen op de pagina van de Adventskalender.
